دەسەڵاتدارێیی هەرچییوپەرچییەکان نا، بەڵکو هەرچییوپەرچییە دەسەڵاتداراەکان.

0
احمد ڕەسوڵ
هانا ئاڕێنت، ژنە فەیلەسووفی ئەڵمانیی بە ڕەگەز جوو، باسی ئەو دەسەڵاتدارێتییە دەکات کە لە بەشێکی گەورەیدا لە هەرچییوپەرچییەکانەوە هاتووەتە بوون، واتا هەرچییوپەرچییەکان بوونەتە هێزی مرۆیی و ژمارەی گەورەی پێکهاتن و فۆڕمیولەبوونی دەسەڵاتدارێتییەک کە دواجار لە نموونەی نازیزم و فاشیزمدا دەیبینن.
ئەمە لە کتێبی بنەماکانی تۆتالیتاریانیزمدا.لە پەیوەند بە کوردستانەوە و تایبەتتریش زۆنی سلێمانیی و ناوچەکانی دیکەی دەوروبەری، دەسەڵاتدارێتیی نەوەکو هەرچییوپەرچییەکان پێکیان هێناوە و بوونەتە هێزی دروستبوون و کەڵەکەبوونی دەسەڵات و لێرەوەش هەڵتۆقینی دەسەڵاتدارانی تۆتەڵ نابەرپرسیار و بە تەواوی بێباک و گاڵتەکردوو بە ژیان و گوزەرانیی خەڵک، وێرانکردنی تایبەتمەندییەکانی عیمرانی شار، نقومکردنی دەڤەرێکی فراوان لە زبڵ،
دواکەوتنی بەردەوامیی مووچە، بێپڕۆژەیی و یان هێندە سەقەتیی پڕۆژەکان کە حەوت جار چاککردنەوەیان وەکو پێشتری بێپڕۆژەییەکەی لێنایاتەوە، داڕمانیی بواری تەندروستیی و نەخۆشخانەکان لە کەرتە گشتییەکەیدا، وێرانەیی شەقام و ڕێگاوبانەکان، دانانی ئەو هەموو باج و خەراجە جۆراوجۆرانە لەسەر خەڵک و زیادکردنی چەند قاتیان، داگیرکردنی تەواوی زەوییەکانی ناوشار، کەنار شار و تا دەرەوەی شارەکانیش، دەستبەسەرداگرتنی چەتەییانەی بازاڕ و بازگانیی.
هتد و قەیرانگەلی جۆراوجۆر و زۆر، بەڵکو ئەوەی ڕوودەدات و دەگوزەرێت هەمووی وەکو خۆری نیوەڕۆ درەوشاوە ئەوەمان پێدەڵێت کە هەر خودی هەرچییوپەرچییەکان دەسەڵاتدار، حاکم و بەڕێوەبەریی کارگێریی، یاسایی و ئابووریی شارەکەن.
ئەوەی هەیە دەسەڵاتدارێتیی لە هەرچییوپەرچییەکانەوە سەرچاوەگرتوو نییە، بەڵکو زۆر لەوە زیاتر، وێرانتر و دزێوترە، کە هەرچییوپەرچییە دەسەڵاتدارەکانن.
دەسەڵاتدارێتیی هەرچییوپەرچییەکان و هەرچییوپەرچییە دەسەڵاتدارەکان، نە دەزانن و نە دەتوانن دەسەڵاتدارێتییەکی جێگرتوو بونیادبنێن، نە ئیمکانی مانەوەیان بەو شێوەیە هەیە. دەبێت ئەو دەسەڵاتدارێتییە شلۆق و لەرزۆکە بڕمێ بەسەر یەکدا، ئەوە هەر خودی سروشت، چییەتی و پێکهاتەی دەسەڵاتدارێتییەکەیە ئیمکانی مانەوەی ناداتێ.
Leave A Reply

Your email address will not be published.