له ٣٣ مین ساڵیادی بومبارانی شیمیائی مقه‌ره کانی ناوه ندی کومه له دا /کوردی/فارسی
ئێواره‌ی رۆژی 25ی گوڵانی 1367ی هه‌تاوی، 33 ساڵ پێش ئێستا، فڕۆكه شه‌ڕكه‌ره‌كانی حكومه‌تی جنایه‌تكار فاشیستی عێراق، جارێكی تر هێرشیان كرده سه‌ر مقه‌ر و باره‌گاكانی ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه ودایانه به‌ر بۆمبارانی شیمیایی. له‌و كاره‌ساته دڵته‌زێنه‌دا 23 كه‌س له باشترین ئه‌ندامان و كادره‌كانی كۆمه‌ڵه و حیزبی كومونیستی ئێران گیانیان به‌خت كرد و 150 هاوری و هاوسه‌نگری تریشمان بریندار و مه‌سموم بوون كه به هاوكاری كه‌م وینه‌ی خه‌ڵكی ئه‌و ناوچه‌یه توانرا له مه‌رگ رزگاریان بێ.
ئه‌م خۆشه‌ویستانه پۆلێك له پێشره‌وانی بزوتنه‌وه‌ی كرێكاری و كۆمۆنیستی كوردستان و ئێران و سیمای ناسرا و ئازیزی جه‌ماوه‌ری كرێكار و زه‌حمه‌تكێش بوون كه له دژی نیزامی زاڵمانه و چه‌وسێنه‌رانه‌ی سه‌رمایه‌داری، له دژی شه‌ڕ و كوشتار و بی مافی ئینسان ڕاپه‌ڕیبوون و گیانیان له پێناوی ئامانجی به‌رزیان دا به‌خت كرد. ئازیزانێك كه ئه‌ستێره‌ی گه‌ش و چرای ڕوناك كه‌ره‌وه‌ی ڕێگای خه‌بات به‌ره‌وسه‌ركه‌وتنمانن و یادیان قه‌ت له بیر ناچێ.
له كاتێك دا كه هێشتا 2 مانگ به سه‌ر كاره‌ساتی دڵته‌زێنی گوردانی شوان دا تێنه‌په‌ڕی بوو، له كاتێكدا كه هیشتا برینی قورسی بۆمبارانی شێمیایی ڕژیمی به‌عس بۆ سه‌ر ناوچه‌ی شاره‌زۆر كه تێدا 68 پێشمه‌رگه‌ی شۆڕشگێڕ و فیداكاری كۆمه‌ڵه وێڕای هه‌زاران ئینسانی بێ دیفاعی شاری هه‌ڵه‌بجه و ناوچه‌كه گیانیان به‌خت كرد، ژانی نه‌شكابوو و سارێژ نه‌ببووه، مه‌قه‌ڕی ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه و ئورگانه‌كانی ده‌وروبه‌ری، ئه‌مجار له دۆڵی بۆتێ كه‌وتنه‌به‌ر په‌لاماری بۆمبی شیمیایی رژیمی دژی ئینسانی به‌عسی عێراق. هه‌ڵبه‌ت پێشتر چه‌ند جاری دیكه مه‌قه‌ره‌كانی ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه له مالومه له دۆڵی جافایه‌تی كه‌وتبونه به‌ر هێرشی هه‌وایی و توپخانه‌ی ئه‌رته‌شی عێراق. له ئاكامی ئه‌م هیرشانه‌ش دا چه‌ندین هاورێی ترمان گیانیان به‌خت كردبوو.
هوکاری ئه‌م دوژمنكاریه‌ی كه گه‌یشت به ئاستێك ده‌وڵه‌تی عێراق چه‌كی كیمیایی له دژی كۆمه‌ڵه به كار بێنیت چی بو ؟ ئه‌رته‌شی عێراق به‌و هیرش و په‌ڵاماردانه یه‌ك له دوا یه‌كانه‌ی، چ هه‌ده‌فێكی ته‌عقیب ده‌كرد و به‌شوێن چ مه‌به‌ستێكه‌وه بو؟ ئه‌ورژێمه وای ده‌زانی كه به‌و گوشارانه‌ی ده‌توانی كۆمه‌ڵه به چۆك دابێنێ و ده‌ستی پێ له هاوكاری كردنی خه‌باتی عادڵانه‌ی خه‌ڵكی كوردستانی عێراق هه‌ڵبگرێ. كۆمه‌ڵه خۆی به پشتیوان و دڵسۆزی ئه‌و خه‌باته ڕه‌وایه ده‌زانی. كه‌م نه‌بوون ئه‌و تێكۆشه‌رانه‌ی كوردستانی عێراق كه له ژێر ئاڵای سووری كۆمه‌ڵه‌دا خه‌باتی ئه‌نترناسیۆنالیستی خۆیان درێژه پێده‌دا. كه له‌ناو ئه‌و23ی هاوڕێ گیانبه‌خت كردووانه‌شماندا ره‌نگی داوه‌ته‌وه. ئه‌وه بۆ رژێمی به‌عس ته‌حه‌مول نه‌ده‌كرا. بۆیه له هیچ جه‌نایه‌تێك ده‌ستی نه‌ده‌پاراست. بۆ ئه‌وه‌ی بتوانێ، پردی په‌یوه‌ندی نێوان هێزی پێشمه‌رگه‌ی كۆمه‌ڵه و خه‌باتی كۆمه‌ڵانی خه‌ڵكی عێراق بۆ ئازادی بڕوخێنێ، به‌ر ده‌وام هه‌وڵی ده‌دا كۆمه‌ڵه ناچار بكات مقه‌ڕه‌كانی خۆی له شوێنه ئازادكراوه‌كانی كوردستانی عێراقه‌وه بگوازێته‌وه بۆ شوێنه‌كانی ژێر ده‌سه‌ڵاتی ئه‌رته‌شی عێراق. به‌ڵام كۆمه‌ڵه وه‌كوو هه‌ڵوێستێكی سیاسی به‌رانبه‌ر به‌و هه‌وڵانه‌ی ده‌وڵه‌تی عێراق به‌رده‌وام خۆڕاگری ده‌كرد و نه‌یده‌ویست تا كاتێك كه شوێنێكی ئازاد له كوردستانی عێراقدا مابێت مقه‌ڕه‌كانی ناوه‌ندی و هێزی پێشمه‌رگه له مه‌نته‌قه‌ی ژێر ده‌سه‌ڵاتی رژیمی به‌عسدا بن. بونی مه‌قه‌ره‌كانی كۆمه‌ڵه له‌و ناوچه ئازادانه دا به‌كرده‌وه ئێمه‌ی له گه‌ڵ خه‌ڵكی كوردستانی عێراق و ئه‌و هێزانه‌ی كه به دژی رژیمی ده‌سه‌لاتدار به‌سه‌ر ئه‌م وڵاته دا، له شه‌ڕ دا بوون هاوچاره‌نوس كردبو. هه‌ر له به‌ر ئه‌وه بوو كاتێك كاره‌ساتی بۆتێ ڕوویدا خه‌ڵكی شاری رانیه و ئه‌و ناوچه‌یه هه‌ر كه ئاگادای هێرشی به‌عس بۆ سه‌ر مقه‌ڕه‌كانی ناوه‌ندی كۆمه‌ڵه بوون، سه‌ره‌ڕای ترس و خۆفێك كه رژیمی عێراق نابوویه‌وه، به هه‌موو هێز و توانا و ئیمكاناتیانه‌وه به هانای كۆمه‌ڵه‌وه هاتن. شانۆیه‌كی شكۆداریان له دڵسۆزی و هاوپشتی خۆیان بۆ كۆمه‌ڵه نیشان دا و سه‌لماندیان كه كۆمه‌ڵه له خۆیان به جیا نازانن. له هه‌مان كاتدا زۆرێك له پزیشك و ده‌رمانخانه‌كانی شاری سلێمانیش سه‌ره‌ڕای ئاگادار كردنه‌وه‌یان له لایه‌ن ده‌وڵه‌تی به‌عسه‌وه كه یارمه‌تی برینداره‌كانی بۆردمانه شیمیاییه‌كان نه‌ده‌ن، به‌ڵام ئه‌و دووكتور و بیمارستانانه به نهێنی كه‌وتنه خۆ بۆ دابین كردنی كه‌ل و په‌لی پێویست بۆ ده‌رمانكردنی برینداره‌كانمان.
هاوپشتی پڕا وپڕی خه‌ڵكی كوردستانی عێراق و خه‌ڵكی ئه‌م ناوچه‌یه به تایبه‌ت، له گه‌ڵ پێشمه‌رگه‌كانی كۆمه‌ڵه له‌م رۆژه دا بیره‌وه‌رییه‌كه، كه هه‌رگیز له بیرمان ناچێته‌وه. هه‌موو سالێكیش له مراسیمی یادكرنه‌وه‌ی هاورێیانی گیانبه‌خت كردوومان ئه‌و هاوپشتی و به ده‌نگه‌وه هاتنانه بیر دێنینه‌وه و باسیان ده‌كه‌ین و ده‌یگه‌ێنینه نه وه کانی دوای خۆمان .
له 33 مین ساڵیادی گیانبه‌خت كردنی ئه‌و ئازیزانه دا جارێكی دیكه هه‌زاران درود و سڵاو له شۆڕشگێڕییان له گیانبازییان له فیداكاری و له‌خۆبردووییان. ئه‌و په‌ڕی رێز و خۆشه‌ویستیشمان هه‌یه بۆ دایك و باوك و هه‌موو ئه‌ندامانی بنه‌ماڵه سه‌ربه‌رزه‌كانیان.
یادیان به‌رز و به‌رێزه و ئاڵاكه‌یان شه‌كاوه‌یه و رێگاكه‌یان پڕ رێبواره.
//://:////
به یاد 33 مین سالگرد حمله شیمیایی رژیم عراق به مقرات مركزی كومه له
عصر روز 25 اردیبهشت سال 1367، مقرات مرکزی کومه له واقع در درۀ “بوتی” در 20 کیلومتری شمال شهر “رانیه” در کردستان عراق بوسیله هواپیماهای جنگی رژیم جنایتکار بعث عراق هدف بمباران شیمیایی قرار گرفت. در این تهاجم جنایتکارانه 23 تن از اعضاء وکادرهای حزب کمونیست ایران و کومه له جانباختند و نزدیک به 150 نفر نیز مصدوم و مسموم شدند. این رفقا از زمرۀ لایق ترین و رزمنده ترین پیشروان جنبش کارگری و کمونیستی ایران و از چهره های سرشناس، قدیمی و محبوب در میان توده های مردم بودند. آنها برعلیه ستم و استثمار و بی حقوقی توده های کارگر و زحمتکش، بر علیه جنگ و جنایات ناشی از آن، در دفاع از حقوق اولیه مردم کردستان، بپاخاسته و تمامی زندگانی خود را وقف مبارزه ی بی امان با نظام سرمایه داری و همه مصائب و ستم های آن کردند.
این عزیزان جانباخته از زمرۀ انسانهای وارسته ای بودند که با شور انقلابی و قلبی سرشار از امید، از نقاط مختلف کردستان و دیگر شهرهایی ایران با پیوستن به صفوف کومه له همراه و همدوش هم با تحمل مخاطرات فراوان، در ارگانهای مرکزی کومه له و نیز رادیو صدای حزب كمونیست ایران فعالیت می کردند.
این نخستین بار نبود که مقرهای نیروی پیشمرگ کومه له در کردستان عراق هدف حملۀ هوایی و یا توپخانه ی ارتش عراق قرار می گرفت. قبلا از این نیز بارها قرارگاههای مرکزی کومه له در منطقۀ “مالومه” و در همین درۀ “بوتی” نیز، مورد حمله قرار گرفته بودند. نقاط مزبور جزو مناطقی بودند که خارج از کنترل دولت عراق قرار داشتند و نیروهای پیشمرگ اتحادیۀ میهنی کردستان و دیگر از احزاب و نیروهای سیاسی مخالف رژیم عراق در آن حضور داشتند. رژیم عراق با تحت فشار قرار دادن کومه له در این مناطق می خواست ما را وادار سازد که مکانهای استقرار نیروی مسلح خود را از مناطق آزاد به مناطق تحت کنترل ارتش خود منتقل کند و مراودات بین نیروهای پیشمرگ کردستان ایران و عراق را قطع نماید. ارزیابی رهبری کومه له درآن موقع این بود که تا زمانی که منطقه ای آزاد در کردستان عراق باقی باشد، نبایستی مقرهای مرکزی خود را به مناطق تحت کنترل دولت عراق منتقل کند. این یک موضع گیری سیاسی بود که درخدمت امر مقاومت در برابر رژیم های جمهوری اسلامی و بعث عراق قرار داشت. این سیاست هم چنین ادامۀ سیاست کومه له و حزب کمونیست ایران در قبال جنگ ایران و عراق نیز بود. سیاستی که جنگ را از هردوسو ارتجاعی میدانست و خواهان قطع فوری آن بود.
استقرار مقرات کومه له در این مناطق عملا ما را با مردم کردستان عراق و نیروهائی که بر علیه رژیم بعث می جنگیدند، هم سرنوشت ساخته بود. صدماتی که بر نیروهای ما در این دوره وارد آمد در واقع بخشی از رنجها و مصائبی بودند که مردم کردستان عراق بطور روزمره با آن دست و پنجه نرم می کردند.
به محض رسیدن خبر بمباران شیمیایی مقرات کومه له به شهر رانیه، هزاران نفر از مردم این شهر علیرغم نگرانی از عکس العمل رژیم بعث عراق، برای کمک به پیشمرگان مجروح و مصدوم کومه له بسیج شدند و از هر امکانی که در دسترس داشتند برای کمک به رفقای آسیب دیدۀ این رویداد بهره جستند. بسیاری از پزشکان و داروخانه های شهر سلیمانیه نیز علیرغم هشدارهای رژیم عراق، در امر مداوای مصدومات کومه له نهایت همکاری به عمل آوردند. همبستگی شورانگیز مردم کردستان عراق و بویژه مردم شهر رانیه و روستاهای این منطقه با پیشمرگان کومه له در آن روز خاطره ایست که هرگز از اذهان زدوده نمی شود.
اسامی رفقای جانباخته در بمباران شمیایی مقرات کومه له در روز 25 اردیبهشت سال 1367 عبارتند از:
١.اسماعیل مصطفی زاده
٢.احمد محمدی
٣.بایزید بیاض
٤.پرویز تاجوانچی
٥.حسین سیگاری
٦.سعید محمدی
٧.جلال پنجوینی
٨.فرشته رضائی
٩.عبدالله هوشیاریان
١٠.علی حسن محمدی(طهمورث)
١١.فرنگیس شاهوئی
١٢.کریم جنتی
١٣.کریم عبدالله پور
١٤.مریم مجنون( سعادت )
١٥.کمال رضانزاد
١٦.کیومرث مهاجر( جبار )
١٧.منوچهرمحمودیان ( مرتضی )
١٨.محمدرسولی خوش صفت
١٩.محمدعمرعلی
٢٠.ناصح مرذوخ
٢١.نادرقاضی زاده ( آزاد)
٢٢.وفاتوتونچی
٢٣.حامد مدرسی
نام این عزیزان برای همیشه بر لوح تاریخ سراسر فداکاری ورزمندگی جنبش کمونیستی ایران خواهد درخشید. امروز آرامگاه این دسته از زنان و مردان تسلیم ناپذیر کومه له و حزب کمونیست ایران در همان محل جانباختنشان به مکانی برای تجدید خاطرۀ خانواده هایشان و تجدید عهد همرزمانشان با آرمانهای شریف و انسانی آنها تبدیل شده است.